Roshani M, Saligheh M, Alijani B, Begum Hejazizadeh Z. Synoptic Analysis of Summer Dry Spells in Southern Coasts of the Caspian Sea and Its Relationship with Atmospheric Circulation. Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards 2025; 12 (1 and 45)
URL:
http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3163-fa.html
روشنی محمود، سلیقه محمد، علیجانی بهلول، بیگم حجازی زاده زهرا. واکاوی همدیدی دوره های خشک تابستانه سواحل جنوبی دریای خزر و رابطه آن با گردش های وردسپهری. تحلیل فضایی مخاطرات محیطی. 1404; 12 (1 و 45)
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3163-fa.html
1- - ، m.roahani@gmail.com
2- دانشگاه خوارزمی
چکیده: (5983 مشاهده)
در این پژوهش الگوهای همدیدی دوره گرم سال که باعث توقف بارش و ایجاد دورههای خشک کوتاه تا ابرمدت میشوند مورد شناسایی و واکاوی قرار گرفتند. بدین منظور از آمار 8 ایستگاه همدید برای شناسایی دورههای خشک فصل گرم بمدت 30 سال (1986 تا 2015) استفاده گردید. میانگین بارش روزانه دوره هر ایستگاه بعنوان مقدار آستانه جهت تفکیک دورههای تر و خشک بکار رفت. سپس با توجه به آثار دورههای خشک، اقدام به تعریف ذهنی و عینی آنها با مدتهای مختلف گردید. بدین ترتیب 5 دوره عددی 12 تا 15، 15 تا 30، 30 تا 45، 45 تا 60 و بیشتر از 60 روز مشخص شد. با تحلیل عاملی دادههای ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسگال، 4 مولفه برای هر دوره و در مجموع 20 مولفه برای 5 دوره خشک شناسایی شد. در مجموع 5 الگوی مشترک شرایط پایدار جوی دورههای خشک را کنترل میکنند. بطوریکه بیشتر روزهای خشک دوره گرم سال در اثر سیطره هسته پرارتفاع جنب حاره ایجاد میشوند، که دارای آرایش گسترده، زوجی، دو هستهای، سه هستهای، جایگزیده هستند. برخی از روزهای خشک منطقه در اثر زبانه پرارتفاع جنب حاره ایجاد میشوند که اثر پرارتفاع جنب حاره در خشکی هوای ساحل جنوبی دریای خزر کاملا محرز است. بقیه روزهای خشک در اثر جنوبی شدن جریانات، تضعیف جریانات شمالی و منطقه واچرخندی ناوه ایجاد شدند. همچنین بررسی نقشه آنومالی مولفهها و خطوط همارتفاع روز نماینده در تراز 500 هکتوپاسگال نشان داد که آنتیسیکلونها یا واچرخندها با فاز مثبت و سیکلونها یا چرخندها با فاز منفی آنومالیها هماهنگ هستند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1399/6/24 | پذیرش: 1401/8/6 | انتشار: 1404/6/30