هدف: رشد جمعیت، توسعه شهرنشینی و تغییر کاربری اراضی در دهههای اخیر موجب شده تا سیلاب به عنوان یکی از مخربترین بلایای طبیعی در جهان شناخته شود. از این رو هدف ما شناخت مناطق سیلابی و الگوهای سینوپتیکی منجر به آن است که در راستای پیشگیری و کاهش اثرات ناشی از سیل و مقابله با آن جز مهمترین مسایل میباشد. روش پژوهش: در این پژوهش به منظور تهیه نقشه مناطق سیلزده، شناسایی و وسعت آب سیلاب رخ داده در خرداد ماه 1402 در استان اردبیل، تصاویر راداری SAR برای قبل و بعد از وقوع سیلاب مورد پردازش قرار گرفت، سپس برای شناسایی الگوهای سینوپتیکی نقشه روزانه ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال، فشار تراز دریا 1000 هکتوپاسکال، امگای فشار تراز 500 هکتوپاسکال و نم نسبی فشار تراز 700 هکتوپاسکال با تفکیک مکانی 5/2 درجه در 5/2 درجه عرضجغرافیایی از مرکز ملی پیشبینی محیطی و مرکز ملی پژوهشهای جوی ایالات متحده (NCEP/NCAR) دریافت شد و مورد تحلیل قرار گرفت. یافتهها: بررسی مساحت سیل حاکی از آن بود که در استان مورد مطالعه شهرستان بیلهسوار با مساحت بالغ بر 593 هکتار، شهرستان پارسآباد با 505 هکتار، مشکینشهر با 245 هکتار، شهرستان گرمی با 192 هکتار، در اثر سیل دچار آبگرفتگی شدهاند. آنالیز پهنههای سیلاب نیز نشان داد بیشترین حجم سیلاب وارد شده به استان اردبیل در زمان مورد مطالعه مربوط به شهرستانهای شمالی استان میباشد که فراهم شدن تمامی شرایط رطوبتی و ناپایداری در تمام عمق لایه وردسپهر، منجر به رخداد بارش شدید سیلاب ساز در این مناطق شده است. نتیجهگیری: نتایج این پژوهش، حاکی از آن است که بکارگیری دادههای راداری بدلیل دارابودن قابلیتهای برجسته، ابزار مفیدی در آشکارسازی و پایش دائمی سیلابها میباشد. لذا با آشکار سازی محدودههای در معرض خطر سیل و شرایط سینوپتیکی مولد سیلاب مدیران اجرایی میتوانند بهترین تصمیمات را برای مقابله با سیلهای احتمالی آینده اتخاذ نمایند. |
بازنشر اطلاعات | |
![]() | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |